Η φορολόγηση των καταθέσεων και λοιπής περιουσίας


''Το πιο ενοχλητικό με τους ανίκανους είναι ότι μιλάνε''(*)
Σχόλιο/Απάντηση 
προς τους  ''Τεχνοκράτες''  του Σουλτανάτου
της ΧΑΡΑΤΣΟΚΡΑΤΙΑΣ ...


(...)
 Το Φορολογικό Δίκαιο  ... είναι επιστήμη.  
Αυτό σημαίνει, ότι φόροι επιβάλλονται ή παρέχεται απαλλαγή από αυτούς βάσει αρχών και κανόνων. Πρώτα καθορίζεται το τι επιτρέπεται και τί δεν επιτρέπεται να φορολογείται  με φιλοσοφία σεβασμού της δικαιοσύνης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μετά το ύψος των αναγκαίων εσόδων για την επίτευξη ιεραρχημένων κοινωνικών στόχων (π.χ. ανάπτυξη) δηλαδή οι διάφοροι φορολογικοί συντελεστές  και, τελευταίο,  οι κανόνες αποδοτικότητας του εισπρακτικού μηχανισμού (π.χ. «λιγότερες στρεβλώσεις»). 
Έτσι «πρέπει να δομείται ένα φορολογικό σύστημα!»
(...)
Σύνταγμα:
Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη,  
 ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥΣ...
(...) 

Διάβασα στο Κεφάλαιο της 9/11/2013 ένα άρθρο με τίτλο «Μία "αιρετική" άποψη για τους φόρους ακινήτων»  Το  άρθρο αρχίζει:  «Οι φόροι στην ακίνητη περιουσία κάνουν καλό στη "δημοσιονομική υγεία" των κρατών.» [...] Αυτά αναφέρει ο «Mick Moor, επικεφαλής του Διεθνούς Κέντρου Φορολογίας και Ανάπτυξης [...] και διακεκριμένος οικονομολόγος σε πρόσφατο άρθρο του.» Στην συνέχεια λέει: «Είναι αποδοτικοί, διότι το ακίνητο δεν μπορεί να μεταφερθεί, με στόχο την αποφυγή φορολογίας, ενώ ενθαρρύνουν τους ιδιοκτήτες να αξιοποιούν και να μην συσσωρεύουν απλώς την ακίνητη περιουσία.»

Δεν θα σχολιάσω το... επιχείρημα του...

  «διακεκριμένου οικονομολόγου»  ότι οι... ανόητοι ιδιοκτήτες χρειάζονται χαράτσι για να ενθαρρυνθούν «να αξιοποιούν και να μην συσσωρεύουν απλώς την ακίνητη περιουσία»  τους. Επισημαίνω, απλώς, να προσέξετε τις επιφυλάξεις πού εκφράζω, στο σχόλιό μου, σχετικά με την επιχειρηματολογία τους, ότι αυτοί οι φόροι βοηθούν την ανάπτυξη- προφανώς, επειδή «ενθαρρύνουν τους ιδιοκτήτες να αξιοποιούν...»!

Τις ίδιες, τελείως αντίθετες προς τις αρχές φορολογικού ΔΙΚΑΙΟΥ, θέσεις διάβασα και στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ σε απάντηση των οποίων, έστειλα το πιο κάτω σχόλιο/απάντηση. Όπως γράφω εκεί:

«... πρόκειται για μία πολύ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ εξέλιξη, που θα πρέπει να λάβει ευρύτατη δημοσιότητα και να προσκληθούν και προκληθούν όλα τα κόμματα να λάβουν θέση, καθώς θα πρόκειται για ανατροπή θεμελιωδών ΑΡΧΩΝ του Φορολογικού Δικαίου!»

Το σχόλιο/απάντηση

Αφορμή για το παρόν, μου έδωσε άρθρο με τίτλο, «Αλήθειες και ψέματα για τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων» στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της 3/11/2013,  του Στυλιανου Λ. Πετσα, που είναι προϊστάμενος Τμήματος Εσόδων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και που  εκφράζει, όπως δηλώνεται,  προσωπικές απόψεις. Δεν γνωρίζω εάν, λόγω της θέσης του, οι «προσωπικές απόψεις» του επηρεάζουν τις σχετικές αποφάσεις, ή, αντιστρόφως, εάν οι «προσωπικές απόψεις» του έχουν διαμορφωθεί επειδή «ζει» μέσα στο περιβάλλον όπου λαμβάνονται αυτές οι αποφάσεις. Σε κάθε περίπτωση, μου φαίνεται λογικό να υποθέσω, ότι εκεί όπου λαμβάνονται αυτές οι αποφάσεις κυριαρχούν τέτοιες απόψεις και γι΄ αυτό αξίζει να τις αξιολογήσουμε. Αν, μάλιστα, αποδειχθεί ότι, όντως, κυριαρχούν, πρόκειται για μία πολύ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ εξέλιξη, που θα πρέπει να λάβει ευρύτατη δημοσιότητα και να προσκληθούν και προκληθούν όλα τα κόμματα να λάβουν θέση, καθώς θα πρόκειται για ανατροπή θεμελιωδών ΑΡΧΩΝ του Φορολογικού Δικαίου!

Στην αρχή του σχολίου του γράφει:   «Τα επιχειρήματα διαφόρων «αναλυτών» [τα «εισαγωγικά» δικά του] εναντίον του ΕΝΦΑ επαναλαμβάνουν περίπου τα εξής: α) Μονιμοποιεί έναν έκτακτο φόρο όπως το ΕΕΤΗΔΕ που θεσπίστηκε το 2011, β) οδηγεί σε δραματική αύξηση του φόρου στα ακίνητα, έναντι της φορολόγησης του 2009, γ) «τιμωρεί» τους συνεπείς φορολογούμενους γιατί βεβαιώνει υψηλότερο ποσό σε όλους για να καλύψει τα κενά στις εισπράξεις που δημιουργούνται επειδή κάποιοι αδυνατούν ή δεν θέλουν να πληρώσουν, δ) βασίζεται στις προ κρίσης αντικειμενικές αξίες, οι οποίες σήμερα είναι υψηλότερες από τις εμπορικές.»    Προφανώς μόνον αυτά έπεσαν στην αντίληψή του, τα περιγράφει όπως εκείνος τα αντελήφθη (λογικό) και μετά προσπαθεί να τα καταρρίψει -θα δούμε εάν το επιτυγχάνει.

Στην συνέχεια γράφει:   «Πρώτον, όσοι υποστηρίζουν το επιχείρημα περί «μονιμοποίησης ενός έκτακτου φόρου», δεν αρθρώνουν λέξη για το πώς πρέπει να δομείται ένα φορολογικό σύστημα. [...].  Σύμφωνα με μελέτη του ΟΟΣΑ, οι φόροι περιουσίας/κεφαλαίου προκαλούν τις λιγότερες στρεβλώσεις και έχουν τη μικρότερη δυνατή αρνητική επίπτωση στη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη. Επονται κατά σειρά, οι φόροι κατανάλωσης και η φορολόγηση επί των φυσικών προσώπων και των κερδών των επιχειρήσεων. Ουδέτερη, από πλευράς εσόδων, φορολογική μεταρρύθμιση θα πρέπει να αποσκοπεί στη μείωση των εσόδων που προέρχονται από πηγές που προκαλούν υψηλές στρεβλώσεις (όπως η φορολογία εισοδήματος) και στην αύξηση των εσόδων από πηγές που προκαλούν λιγότερες στρεβλώσεις (όπως η φορολογία ακίνητης περιουσίας). Επίσης, η ένταση του φορολογικού ανταγωνισμού σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης ευνοεί τη μετακίνηση προς περισσότερο σταθερές φορολογικές βάσεις, όπως είναι η φορολογία ακίνητης περιουσίας. Στο πλαίσιο αυτό, θα έπρεπε κανείς να επιθυμεί την αύξηση των φόρων στην ακίνητη περιουσία, προκειμένου να μειωθούν άλλοι φόροι που πλήττουν δυσανάλογα περισσότερο την οικονομική ανάπτυξη. Ετσι, το ερώτημα που πρέπει να απασχολεί τον δημόσιο διάλογο, δεν είναι εάν κάτι είναι «μόνιμο» ή «έκτακτο», αλλά εάν είναι «σωστό» ή «λάθος»• η απάντηση που δίνεται από τη διεθνή εμπειρία είναι υπέρ του ΕΝΦΑ.»

Ομολογώ, ότι έμεινα άναυδος! Έχει ανατραπεί η οικονομική θεωρία και δεν το έχω αντιληφθεί; Νόμιζα πως ήταν περίπου αξίωμα, ότι οι άμεσοι φόροι όπως «η φορολόγηση επί των φυσικών προσώπων και των κερδών των επιχειρήσεων» είναι πολύ πιο δίκαιοι από τους έμμεσους, όπως οι «φόροι κατανάλωσης»!   

Προσέξτε και την διατύπωση: «οι φόροι περιουσίας/κεφαλαίου», όχι ΑΚΙΝΗΤΗΣ περιουσίας, περιουσίας/κεφαλαίου συνολικά! Μήπως οι πρόσφατες «διαρροές» περί φορολόγησης των καταθέσεων δεν προήλθαν από κάποιον άσχετο, αλλά μήπως άρχισε να αναπτύσσεται μία νέα ευρωπαϊκή «σχολή» οικονομικής θεωρίας και θεωρίας  φορολογικού δικαίου; Μήπως και οι προσωπικές απόψεις του, δεν είναι τόσο «προσωπικές»; Καταλαβαίνετε τι σημαίνει: «Η ένταση του φορολογικού ανταγωνισμού σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης ευνοεί τη μετακίνηση προς περισσότερο σταθερές φορολογικές βάσεις...»; Απλούστατα σημαίνει, ότι, επειδή επιχειρήσεις μετακομίζουν σε άλλα κράτη, πολίτες (Gérard Depardieu) αλλάζουν υπηκοότητα κλπ. θα βρούμε έσοδα φορολογώντας ό,τι έχει απομείνει: την -δηλωμένη στην εφορία-περιουσία, που είναι  «περισσότερο σταθερή φορολογική βάση»   και συλλαμβάνεται  σίγουρα!  Ακριβώς το ίδιο σημαίνει και το «λιγότερες στρεβλώσεις».

Για να μην μακρηγορήσω, αλλά και επειδή δεν «είμαι πρόχειρος» δεν θα σχολιάσω το (παραμύθι;) «...που πλήττουν δυσανάλογα περισσότερο την οικονομική ανάπτυξη.»

Δεν γνωρίζω τί αφορούσε  η μελέτη του ΟΟΣΑ, όμως, θα ήταν διαφωτιστικό να μαθαίναμε ποιος την παρήγγειλε, για ποιο σκοπό και, κυρίως, τα Βιογραφικά Σημειώματα αυτών, που την συνέταξαν. Ο κόσμος μας έχει  γεμίσει με...γιαλαντζί!  Από γιαλαντζί τυφλούς  μέχρι, τελευταία, και γιαλαντζί «τεχνοκράτες». Διαβάζοντας τα πιο πάνω, συμπεραίνω, ότι η μελέτη δίνει έμφαση στην σιγουριά είσπραξης και (προσχηματικά? της ανάπτυξης)  αλλά καμία σημασία στην δικαιοσύνη, αφού γράφει: «Ουδέτερη, από πλευράς εσόδων, [όχι από πλευράς δικαιοσύνης] φορολογική μεταρρύθμιση θα πρέπει να αποσκοπεί ...». 

Εάν υπέθεσα σωστά, ότι η μελέτη έγινε  «από πλευράς εσόδων», και όχι από πλευράς δικαιοσύνης, τα «σωστό» ή «λάθος», προφανώς, δεν είναι ισοδύναμα με τα «δίκαιο»  ή «άδικο». Το Φορολογικό Δίκαιο  (όπως έμαθα στο εισαγωγικό σε αυτό μάθημα, προ αμνημονεύτων χρόνων!) είναι επιστήμη.  Αυτό σημαίνει, ότι φόροι επιβάλλονται ή παρέχεται απαλλαγή από αυτούς βάσει αρχών και κανόνων. Πρώτα καθορίζεται το τι επιτρέπεται και τί δεν επιτρέπεται να φορολογείται  με φιλοσοφία σεβασμού της δικαιοσύνης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μετά το ύψος των αναγκαίων εσόδων για την επίτευξη ιεραρχημένων κοινωνικών στόχων (π.χ. ανάπτυξη) δηλαδή οι διάφοροι φορολογικοί συντελεστές  και, τελευταίο,  οι κανόνες αποδοτικότητας του εισπρακτικού μηχανισμού (π.χ. «λιγότερες στρεβλώσεις»). Έτσι «πρέπει να δομείται ένα φορολογικό σύστημα!». Η προσέγγιση, που ακολουθούν και όχι αυτό, που μόλις περιέγραψα, «Είναι σαν να συζητάς για το εάν το σπίτι θα έχει τζάκι, όταν δεν έχει τελειώσει τα σχέδια του σπιτιού ο αρχιτέκτονας!» όπως, σαρκαστικά λέει για τους επικριτές του ΕΝΦΑ. Θα μπορούσα να τελειώσω εδώ, αλά νομίζω, έχει ενδιαφέρον να συνεχίσω.

Ακολουθεί το:  «Δεύτερον, δεν πρέπει να λησμονείται...» όπου περίπου υποστηρίζει την άσχετη με τις αρχές φορολογικού δικαίου θέση, που «σερβίρεται» τελευταία,  ότι «είναι δικαιότερο να πληρώνουν λιγότερα, περισσότεροι»! Αυτό είναι μία αρλούμπα που, παρασυρμένος από τον λαϊκισμό του και την αδυναμία του να προτείνει κάτι διαφορετικό από τους λοιπούς λαϊκιστές,  υιοθέτησε  και υποστηρίζει με πάθος, ακόμη  και ο ΝΟΜΙΚΟΣ κύριος Κουβέλης. Όλα τα συντάγματα προβλέπουν κάτι ανάλογο με την πρόβλεψη στο δικό μας Σύνταγμα, δηλαδή:  «5. Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους.» (Μέρος δεύτερο, άρθρο 4). ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥΣ... 

Ακολουθεί το:   «Τρίτον, το 2009 τα έσοδα του κράτους από την ακίνητη περιουσία ήταν περίπου 500 εκατ. ευρώ, ενώ από τον ΕΝΦΑ υπολογίζονται σε 2.850 εκατ. ευρώ περίπου σε ετήσια βάση (αύξηση 470%)».

Συνεχίζει με στοιχεία περί εισπραξιμότητας και:  Η ανάλυση των στοιχείων 2002-2012 δείχνει ότι εάν η εισπραξιμότητα των φόρων αυξανόταν μόνο κατά ένα ελάχιστο ποσοστό της τάξης του 2-3%, τότε δεν θα υπήρχε ανάγκη για κανένα επιπλέον δημοσιονομικό μέτρο την περίοδο 2014-2017.»   Ψυχρή ομολογία της ανικανότητας να πατάξουν την φοροδιαφυγή! Ή, μήπως, χειρότερα,  δήλωση ότι δεν προτίθενται να προσπαθήσουν καν;

Ακολουθεί το:   «Τέταρτον, λόγω της κρίσης, οι ισχύουσες αντικειμενικές αξίες είναι υψηλότερες από τις εμπορικές. Η τυχόν «διόρθωση» των αντικειμενικών αξιών στο ύψος των εμπορικών για το 2014, το μόνο άμεσο αποτέλεσμα που θα μπορούσε να έχει θα ήταν η αύξηση των φορολογικών συντελεστών του ΕΝΦΑ για να επιτευχθεί η ίδια δημοσιονομική απόδοση. Δεν είναι ρεαλιστικό στην παρούσα δημοσιονομική συγκυρία να προσδοκά κανείς ότι θα μπορούσε να γίνει αναπροσαρμογή/μείωση των αντικειμενικών αξιών κατά π.χ. 20% περίπου, χωρίς να αυξηθούν οι φορολογικοί συντελεστές. Ιδίως, εάν ληφθεί υπόψη η στρέβλωση που υπάρχει στις ισχύουσες αντικειμενικές αξίες, που η προσαρμογή τους στις εμπορικές θα απαιτούσε μείωση έως και 20-30% σε ορισμένες πολύ «ακριβές» περιοχές και αντίστοιχη αύξηση σε «φθηνές» περιοχές.»    Το πρώτο μέρος είναι αυτονόητο, το δεύτερο  πληροφοριακό/διδακτικό!

Τελειώνει με:   «Το βασικό πρόβλημα στην αποδοχή του ΕΝΦΑ δεν είναι τα χαρακτηριστικά του φόρου per se, αλλά το γεγονός ότι η ύφεση έχει συρρικνώσει δραματικά το διαθέσιμο εισόδημα των συμπολιτών μας...»    και συνεχίζει με τι θα μπορούσε να γίνει αν... . , παραμένοντας στην αρχική θέση, ότι το δίκαιο ή μη ενός φόρου είναι αδιάφορο, ή , σε κάθε περίπτωση, τόσο ασήμαντο, που δεν αξίζει να  ασχοληθούμε και με αυτό!

Οι φόροι είναι, γενικώς, ανταποδοτικοί, δηλαδή,  όλοι οι φόροι επιβάλλονται για να έχει έσοδα το κράτος προκειμένου να παρέχει τις όποιες υπηρεσίες στους πολίτες του.  Ο επιμερισμός του φορολογικού βάρους γίνεται ή με την αρχή που προβλέπει το Σύνταγμα, «ανάλογα με τις δυνάμεις τους» (πού δεν αναιρεί την ανταποδοτικότητα)  ή μόνο με την αρχή της ανταποδοτικότητας.  Με ποια από τις δύο αρχές δικαιολογείται η φορολόγηση των ήδη φορολογημένων αποταμιεύσεων,  διότι, στην Ελλάδα, περισσότερο από αλλού, αυτό είναι τα ακίνητα, οι αποταμιεύσεις μιας ζωής? Επειδή εσείς,  βάλατε τις οικονομίες της ζωής  σας σε ένα ακίνητο και εγώ σε μία τράπεζα στην Ελβετία ή σε μετοχές ή σε έργα τέχνης, δεν είναι παράλογο να φορολογείστε εσείς, προκειμένου το κράτος να επιδοτεί την δική μου σύνταξη, μιας και οι εισφορές που εισέπραξε για μένα είναι απολύτως ανεπαρκείς? Προφανώς είναι παράλογο, είναι άδικο, είναι εξωφρενικό!  Όμως ετοιμαστείτε. Το «περιουσιολόγιο» εκεί οδηγεί, σε... «δικαιότερο» φορολογικό σύστημα!

Δεν αγνοώ τα πειστικά επιχειρήματα, που αναπτύσσουν διάφοροι οικονομολόγοι, όπως, πχ., ο «αριστερός» πολυγραφότατος Νομπελίστας Joseph E. Stiglitz, υπέρ της φορολόγησης του πολύ μεγάλου συσσωρευμένου πλούτου. Αυτοί, όμως, ομιλούν ξεκάθαρα για ποσά, που δεν έχουν καμία σχέση με την αποταμίευση, καθώς και για συνθήκες συσσώρευσης τελείως διαφορετικές από την αποταμίευση  ήδη φορολογηθέντων εισοδημάτων. Φυσικά, δεν αγνοώ και το δίκαιο της επιβάρυνσης των ακινήτων με «φόρους» όπως τα τέλη καθαριότητος κλπ.

Πριν πολλά χρόνια, ένα think tank, που  κοιτούσε στην «γυάλινη σφαίρα» ώστε να μπορεί να σχεδιάζει  μακροχρόνια η  Αμερικανική κυβέρνηση, είχε προβλέψει,  ότι οι φόροι θα βαίνουν μειούμενοι για δύο λόγους: α) γιατί, καθώς θα αυξάνονταν η σχετική  συμμετοχή στο ΑΕΠ των υπηρεσιών και θα μειώνονταν η σχετική  συμμετοχή της παραγωγής προϊόντων, (επαληθεύτηκαν) θα γινόταν όλο και πιο δύσκολη η σύλληψη των φορολογητέων ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ  (επαληθεύτηκαν) και β) καθώς θα βελτιωνόταν το βιοτικό επίπεδο των πολιτών (επαληθεύτηκαν)  θα μειωνόταν η ζήτηση  για κοινωνικές υπηρεσίες, κάτι, για το οποίο δεν επαληθεύτηκαν! Ενώ είναι, προφανώς, λογικό επακόλουθο, γιατί δεν μειώθηκαν οι φόροι;

Απλούστατα, γιατί, όπως είναι στην φύση του σκορπιού να τσιμπάει τον βάτραχο, έτσι είναι και στην φύση όλων των πολιτικών του κόσμου, να επιθυμούν να «διαχειρίζονται» όσο περισσότερα χρήματα είναι δυνατόν, έστω  και αν αυτό σημαίνει ότι θα καταλήξουμε -δεν καταλήξαμε ήδη?- όπου ο σκορπιός και ο βάτραχος. Μην με παρεξηγείτε, δεν εννοώ ότι είναι όλοι κλέφτες. Σκέφτομαι περισσότερο τον απογοητευμένο πολιτικό μας που βαρέθηκε την πολιτική, αφού «δεν μπορείς, πλέον, να προσφέρεις χαρά!»... !

Συμεών Ρωμύλος 
 -Oικονομολόγος, πρώην ανώτατο στέλεχος επιχειρήσεων
http://www.capital.gr/gmessages/showTopic.asp?id=4070547&pg=3&OrderDir=

(*)Pascal Bruckner


kalaitzis05-11-13
Γ.ΚΑΛΑ'Ι'ΤΖΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ
ΣΤΑΘΗΣ